บรรณารักษ์ชวนรู้: JoVE วารสารวิชาการรูปแบบใหม่

ช่วงนี้มีฐานข้อมูลมาให้ทดลองใช้ที่ชื่อ JoVE หลายคนยังสงสัยว่ามันคืออะไร JoVE ย่อมาจาก Journal of Visualized Experiments ก็คือวารสารวิชาการรูปแบบหนึ่งครับที่ไม่ใช่เป็นแผ่นกระดาษหรือเป็นแค่ไฟล์ PDF แบบที่เราคุ้นเคย แต่สิ่งที่อยู่ใน JoVE เป็นไฟล์วิดีโอ

อธิบายอย่างบ้านๆ ก็คือผลงานทางวิชาการนี่ล่ะครับแต่เป็นไฟล์วิดีโอ ซึ่งจะช่วยสร้างความเข้าใจได้ง่ายกว่าเพราะมีการแสดงขั้นตอนการทำงานใน lab มีการนำเสนอแบบมัลติมีเดีย ตามแต่ที่จะสรรหากันขึ้นมา ก็จะช่วยเพิ่มความน่าสนใจและขยายความเข้าใจได้ง่ายขึ้น งานวิจัยบางชิ้นบางท่านอ่านแล้วยังสงสัยอยู่หรือนึกภาพไม่ออกว่าทำอย่างไร ถ้าลองเปลี่ยนเป็นไฟล์วิดีโอ มันก็จะช่วยอธิบายให้ง่ายขึ้นนั่นเอง ซึ่งผลงานบางชิ้นดูดีเหมือนสารคดีชิ้นเยี่ยมเลยนะครับ

ผลงานแต่ละชิ้นนั้นก็ยังมีนำเสนอในรูปแบบของเอกสาร เป็นไฟล์ PDF มีรูปแบบไม่ต่างจากงานวิจัยทั่วๆ ไป เอาไว้ประกอบการศึกษาด้วย

งานวิจัยใน JoVE นั้นครอบคลุมด้านชีววิทยา การแพทย์ เคมี หรือสาขาอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง แล้วก็ยังมี peer reviewd ด้วย ส่วนความน่าเชื่อถือหรือความเป็นสากลนั้นก็นับว่าอยู่ในระดับที่ใช้ได้ เพราะปรากฏอยู่ใน PubMed ด้วยนะครับ จึงนำไปใช้อ้างอิงได้เหมือนวารสารวิชาการอื่นๆ

ภาพที่ ๑

ทีนี้มาลองใช้งานกันดูนะครับ ลองเข้าไปที่ www.jove.com (สำหรับชาวมหิดล ขอให้ใช้งานผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ตของมหิดลนะครับ ส่วนท่านผู้ใช้จากสถาบันอื่นๆ ก็แนะนำให้ใช้งานผ่านเครือข่ายของสถาบันของท่าน เนื่องจากช่วงนี้ JoVE มาบุกตลาดในบ้านเราจึงเปิดให้หลายสถาบันทดลองใช้กันอยู่) หน้าแรกก็จะพบคลิปวิดีโอที่เป็นงานไฮไลท์ขึ้นมาโชว์เลยครับ หากสนใจก็คลิกที่ตัวภาพได้เลย

ภาพที่ ๒

จากตัวอย่างนะครับ เมื่อคลิกที่ภาพก็จะปรากฏรายละเอียดของไฟล์ (ภาพที่ ๒) ก็จะพบส่วนประกอบดังนี้ครับ
(A) หน้าจอคลิป แล้วลองดูด้านข้างขวาของจอนะครับ จะมีการบอกว่าช่วงนาทีที่เท่าไหร่ จะนำเสนอข้อมูลส่วนไหน
(B) ส่วนของการ Download งานวิจัยในรูปแบบเอกสาร PDF แล้วก็ยังโอนใส่ในโปรแกรมจัดการบรรณานุกรม เช่น EndNote ได้ด้วย
(C) เชื่อมโยงไปยังงานวิจัยอื่นที่เกี่ยวข้อง
(D) สามารถคอมเมนท์หรือติดต่อกับเจ้าของผลงานได้ด้วย แต่ว่าต้องลงทะเบียนก่อนนะครับ

สมมุติว่าอยากจะใช้วิธีการค้นหา ก็สามารถค้นโดยใช้คำค้นได้เหมือนฐานข้อมูลทั่วไป แล้ว JoVE ยังมีการแบ่งประเภทของงานวิจัยตามสาขาวิชา (ภาพที่ ๓)

ภาพที่ ๓

ผลงานของ JoVE ปรากฏในฐานข้อมูล PubMed ด้วย

น่าสนใจและดูแปลกใหม่ดีนะครับ JoVE ก็คือการนำเสนอผลงานวิจัยในรูปแบบใหม่แค่นั้น ไม่ได้ผิดแผกไปจากงานวิจัยในรูปแบบเอกสาร การนำเสนอแบบนี้ก็ช่วยสร้างความน่าสนใจและเพิ่มความเข้าใจได้ง่ายขึ้น ตอนนี้ JoVE เปิดให้ชาวมหิดลทดลองใช้จนถึงวันที่ ๑ มิถุนายนนี้เท่านั้น อยากให้มาทดลองใช้กันครับ แล้วชอบใจหรือไม่ชอบใจอย่างไร มีความคิดเห็นอย่างไรก็ส่งข่าวมาได้ครับ เราจะได้นำไปเป็นข้อมูลประกอบการพิจารณาบอกรับในอนาคตครับ