Tag Archives: Plagiarism

เราเคยคุยกันไปหลายคราวแล้วถึงประเด็นการคัดลอกผลงานทางวิชาการว่า อย่างไรถึงจะเรียกว่าผิด และควรทำอย่างไรเพื่อให้ถูกต้อง บรรณารักษ์เพิ่งได้อ่านหนังสือน่าสนใจเล่มหนึ่งเรื่อง การลักลอกงานวิชาการและวรรณกรรม จัดพิมพ์โดย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย บรรณารักษ์เห็นว่าเป็นประโยชน์อย่างมาก จึงขอสรุปเรียบเรียงบางส่วนให้ทุกท่านได้ศึกษากัน หากท่านใดสนใจจะศึกษาอย่างละเอียด สามารถขอยืมได้จากห้องสมุดสตางค์ มงคลสุข ได้เลยครับ (เลขหมู่ PN167 ก382ก 2554) คำถามที่ใครๆ มักถามกันก็คือ ทำไมต้องอ้างอิงด้วย แน่ล่ะ เพราะเวลาเขียนรายงานหรือทำวิจัย ส่วนของบทอ้างอิงนั้นนับว่ายุ่งยากและซับซ้อนมากทีเดียว หลายท่านเริ่มสับสนและมึนงงไปกับเอกสารมากมายที่ค้นคว้ามา จนอดบ่นไม่ได้ว่า ทำไมต้องอ้างอิง คำตอบนั้นง่ายมากครับ ก็เพราะว่าเราไปเอาข้อมูลของคนอื่นเขามาไงล่ะครับ เราจึงต้องแสดงให้เห็นชัดเจน มิเช่นนั้นก็เข้าข่ายคัดลอกผลงานของคนอื่น ผิดกฎหมายเชียวนะครับ

เมื่อคราวก่อนเราคุยกันถึงเรื่องของการคัดลอกผลงานทางวชาการ (Plagiarism) กันไปแล้วครั้งหนึ่ง คือการคัดลอกแบบคำต่อคำหรือวลีต่อวลี ซึ่งนั่นก็เป็นการคัดลอกแบบหนึ่งที่ใช้กันบ่อยมาก แต่ยังมีการคัดลอกอีกสามประเภทที่ควรเรียนรู้ไว้ การคัดลอกแบบถอดความ คือการสรุปเนื้อหา แปลภาษา หรือปะติดปะต่อผลงานของผู้อื่นเข้าไว้ด้วยกัน โดยให้แตกต่างจากตันฉบับเดิม การทำแบบนี้เป็นการทำให้ผู้อ่านคิดว่าผู้เขียนสร้างสรรค์ผลงานนี้ขึ้นมาเอง ซึ่งเป็นไปได้ หากผู้เขียนไม่ได้ระบุที่มาของเนื้อหาอย่างถูกต้อง การนำความคิดของผู้อื่นมาแสดงเสมือนว่าเป็นความคิดของตนเอง เป็นการนำแนวคิดของผู้อื่นมาเขียนลวงให้คนอื่นเข้าใจว่าเป็นแนวคิดของผู้เขียนเอง หากว่าเป็นแนวคิดของผู้เขียนเองจริงๆ แต่เมื่อภายหลังพบว่าไปเหมือนกับแนวคิดของคนอื่น แบบนี้จะไม่ถึงว่าเป็นการคัดลอกผลงาน ทั้งสองกรณีนี้สามารถหลีกเลี่ยงการถูกกล่าวหาได้ด้วยการระบุแหล่งที่มาของข้อมูล อาจใช้วิธีทำเชิงอรรถหรือหมายเหตุเพื่อแสดงให้เห็นว่าข้อความนั้นๆ ได้ถูกคัดลอกหรือถอดความมาจากผลงานของผู้ใด อาจระบุว่า ถอดความมาจาก… หรือ แปลจาก… หรือ สัมภาษณ์ (ระบุชื่อ) เมื่อ… เป็นต้น ในกรณีที่แปลผลงานของผู้อื่นนั้น สามารถใช้วิธีการถอดความได้ตามแต่สมควร หากแปลมากจนเกินสมควรก็ควรต้องขออนุญาตจากเจ้าของลิขสิทธิ์เสียก่อน การนำเอาผลงานเก่าของตนเองมาใช้ใหม่ (Self Plagiarism) เป็นการนำเอาผลงานของตนเองที่เคยเผยแพร่ไปแล้วมาใช้ใหม่โดยไม่ได้มีการปรับปรุง โดยต้องการแสดงให้เห็นว่าเป็นผลงานที่สร้างสรรค์ขึ้นมาใหม่ กรณีนำเอาผลงานของตนเองมาใช้ใหม่นี้ถ้ามีการพัฒนาหรือปรับปรุงผลงานเพิ่มเติมก็สามารถทำได้ … Continue reading →

เรื่องของการคัดลอกผลงานทางวิชาการ (Plagiarism) เป็นประเด็นร้อนแรงไม่เฉพาะแต่ในบ้านเรา แต่ที่อื่นๆ เขาก็มีการรณรงค์เพื่อมิให้เกิดเหตุการณ์แบบนี้ขึ้น ทั้งที่จงใจหรือรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ซึ่งใน พ.ร.บ.ลิขสิทธิ์ พ.ศ. ๒๕๓๗ ที่ใช้อยู่นั้นมีการระบุถึงข้อยกเว้นการละเมิดลิขสิทธิ์ไว้ว่า หากเพื่อการวิจัยหรือศึกษา อันมิใช่การกระทำเพื่อหากำไร อันนี้ก็จะถือว่าไม่ละเมิด แต่บางครั้งก็อาจเป็นข้อถกเถียงกันได้ เพื่อเป็นการป้องกันเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์เช่นนี้ เราจึงต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ บางครั้งอาจจะไม่ผิดกฎหมาย แต่ก็สุ่มเสี่ยงเรื่องของจริยธรรม แต่การคัดลอกข้อความหรือเนื้อหาสำหรับใช้ในผลงานก็ยังมีความจำเป็น แต่จะคัดลอกอย่างไรถึงจะถูกต้องทั้งกฎหมายและจริยธรรม ยิ่งในยุคสมัยที่ข้อมูลกระจายอยู่ทั่วไปในโลกออนไลน์ ยิ่งง่ายต่อการคัดลอก จนกเกิดพฤติกรรมตัด-แปะ (Copy & Paste) เกิดขึ้นได้ง่าย การคัดลอกนี้ก็แบ่งได้เป็นหลายประเภท แบบหนึ่งที่นิยมกันก็คือ การคัดลอกแบบคำต่อคำหรือวลีต่อวลี (Plagiarism Outright) กรณีนี้เป็นการคัดลอกทำซ้ำงานของผู้อื่นโดยไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลงส่วนใดของเนื้อหาหรือถ้อยคำเลย ซึ่งเป็นพฤติกรรมของนักตัด-แปะ ที่เห็นกันบ่อยในยุคดิจิตอล แต่หากว่าข้อมูลส่วนนั้นเป็นส่วนที่จำเป็นต้องใช้และไม่อาจดัดแปลงถ้อยคำได้ เราก็ต้องระบุให้ชัดเจนว่าข้อมูลส่วนนี้ได้ทำการคัดลอกมา โดยใช้เครื่องหมายอัญประกาศ (“….”) … Continue reading →